Hastanede doğum yapınca basit bir doğum kâğıdı veriyorlar, filan kişi (burada annenin adı yazıyor) 22 Şubat 2011 günü saat 03.10’da canlı doğum yaptı, bir kız / erkek bebek doğurdu diye. Eğer anneyle baba evliyse, ikisinden biri tek başına herhangi bir nüfus müdürlüğüne gidip, bebeği nüfusa kaydedebiliyor.
Evli olmayınca, eğer baba bebeği kendi nüfusuna kaydetmek istiyorsa, kayıt yapmaya anne ve babanın birlikte gitmesi gerekiyor. Nüfus cüzdanlarınızı ve doğum belgesini götürmeniz lazım. Bu işi ilk 30 gün içinde yaptırmazsanız 69 lira cezası var.
Biz bebeğimizin cinsiyetine baktırmamıştık, oğlan olduğunu doğunca öğrendik İsmini de bir türlü koyamadık, kayda gittiğimizde 21 günlüktü, onu da götürdük (zaten o kadar küçükken, eğer annesütüyle besleniyorsa uzun süre annesinden uzak kalamıyor ki bebek). Nüfus müdürlüğünde uyurken vatandaş oldu bebeğim.
Anne ve baba olarak, bu çocuğun bizim çocuğumuz olduğunu kabul ettiğimiz bir “tanıma senedi” imzalıyoruz.
Eğer baba bebeği kabul ediyorsa, bebeğin kimin nüfusuna yazılacağı anneyle babanın kararına kalıyor. Biz babasının nüfusuna kaydettik, onun soyadı daha güzel olduğu için.
Çocuk kimin nüfusuna geçerse geçsin, anne baba evli olmadığı zaman velayet annede oluyor. Bu önemli bir nokta aslında: eğer bebekten dolayı, aslında evlenmeyi düşünmediğiniz bir adamla evlenirseniz, günün birinde boşanacak olsanız bebeğin velayetinin sizde (annede) olacağının bir garantisi yok!
Velayetin annede olması bebeğin babasınndan gelen haklarına engel değil. Yani mesela babasının sigortasından faydalanabiliyor. Babası ölürse mirasından payını alabiliyor, vs. Velayet annede olduğu için babanın yapamayacağı az sayıda işlem var, bunları sorduğumuzda nüfus müdürlüğünden bize söyledikleri şey, babanın çocuğun adresini, ikametgahını değiştiremeyeceği idi. Çocuğun ikamet yerini ancak anne değiştirebiliyor, herhalde babanın bebeği kaçırıp götürmesine karşı bir tedbir bu…
Baba evli olsa bile, bebeği nüfusuna geçirebiliyor. Ama aynı şey anne için geçerli değil! Nüfus müdürlüğünde annenin evli olup olmadığına dair kayıtlar inceleniyor, eğer evliyse çocuğu kocasından başka birinin üstüne geçiremiyor, çocuk başka bir adamdan olsa ve hem anne hem baba bunu söylese bile. Kadın sanki kocasının malıymış gibi, kocayı koruyan bir kural. (Kadın hakları, insan hakları açısından düşünelim: diyelim evlisin ve boşanmak istediğin halde kocan kabul etmiyor, belki apayrı hayatlar yaşıyorsun onla, yüzünü görmek istemediğin biri belki… Başka birini sevemez misin, istesen başka birinden çocuğun olamaz mı? Elbette olabilir ama yasa bunu kabul etmiyor, sen o adamla evli olduğun sürece, ondan olmayan çocukları da otomatik onun üstüne kaydediyor. Bu sistem erkeklerin sistemi çünkü!)
Baba eğer çocuğu kendi çocuğu olarak kabul etmiyorsa, babalık davası açabiliyorsunuz. Bu konuda pek bir şey bilemediğim için yaşayanlar yazsın diye bırakıyorum.
Nüfus müdürlüğünde, evli olmadığımız halde beraber geldiğimizi görünce hemen “Bay evli mi?” diye sordular; öyle ya, yoksa niye evlenmiyorduk? Hayır, sevgiliyiz, birlikte yaşıyoruz, evlenmiyoruz. Yine de birkaç defa söylediler, nikah kıyacak olursak gelip bunu bildirmemiz, kayıtları değiştirmemiz gerekiyormuş. Bağlı olduğumuz ilçenin nüfus müdürlüğüne gittiğimiz halde, bebeğin doğum yerine (il merkezinde, çünkü hastane orda var!) görünce, sanki biz oraya saklanmaya gelmişiz, gizli olsun diye bebeğin doğum yerinde kaydı yapmamışız gibi, kaydı istediğimiz yerde yapabileceğimizi vurguladılar.
Tatsız bir ayrıntı, bize verdikleri belgelerde, nüfus cüzdanında filan değil ama, memurun veri girişi yaptığı bilgisayar ekranında şunu gördüm: Evlilik türü diye bir başlık var. Orada “evlilik dışı” seçeneğini seçerek bunu bebeğimle ilgili kayda işledi. Bu kaydın sıradan vatandaşlar tarafından görülebildiğini sanmıyorum ama devletin bir bebeği böyle kaydetmesi hiç doğru gelmedi bana. Bunun nedenlerini sordum, sonuç şurada*b.e.k. koy.*
Bebeği nüfusa kaydetme işleminin sonunda, annenin nüfus cüzdanında da, babanınkinde de, bebeğinkinde de, bu bebek doğduğunda annesiyle babasının evli olmadığını gösteren hiçbir şey yok. Siz yine bekarsınız, bebek de sizin bebeğiniz. Bu cüzdanlara bakarak bebeğin evlilik dışı doğduğunu kimse anlayamaz (ancak, vukuatlı nüfus kaydında görülebilir bu). Günün birinde mesela çocuğu okula kaydederken onun kimliğiyle beraber annesininkini, babasınınkini de görenler, anne ve babanın bekar olmasına takılacak olurlarsa, bu iki insanın boşanmış olma ihtimali de var, değil mi? İstemediğiniz insanlara, bebeğinizi evlenmeden doğurduğunuzu açıklamak zorunda değilsiniz!
